Phồng đĩa đệm

🔍 Phồng Đĩa Đệm là gì?

• Định nghĩa: Phồng đĩa đệm là tình trạng đĩa đệm (cấu trúc nằm giữa hai đốt sống) bị biến dạng, phồng lên hoặc lồi ra sau khỏi vị trí bình thường.

• Cấu trúc: Đĩa đệm gồm hai phần:

  • Bao xơ (vòng xơ): Lớp vỏ dai và chắc chắn bên ngoài.

  • Nhân nhầy: Phần chất lỏng dạng gel nằm ở trung tâm.

• Đặc điểm quan trọng: Trong trường hợp phồng đĩa đệm, lớp bao xơ bên ngoài vẫn còn nguyên vẹn (chưa bị rách hoàn toàn), và nhân nhầy vẫn còn nằm bên trong bao xơ, chưa trượt ra ngoài.

⚠️ Mức độ và Mối liên hệ với Thoát vị Đĩa đệm

• Phồng đĩa đệm được coi là thể nhẹ hơn hoặc giai đoạn đầu của bệnh thoát vị đĩa đệm.

• Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng phồng đĩa đệm có thể tiến triển nặng hơn thành thoát vị đĩa đệm, khi đó bao xơ bị rách hoàn toàn và nhân nhầy thoát ra ngoài, gây chèn ép thần kinh nghiêm trọng hơn.

🩺 Triệu chứng thường gặp

Khi đĩa đệm bị phồng lên, nó có thể chèn ép vào các dây thần kinh xung quanh, dẫn đến các triệu chứng:

• Đau nhức: Đau ở vùng cột sống bị ảnh hưởng (thắt lưng, cổ). Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, tăng lên khi vận động mạnh hoặc thay đổi tư thế.

• Tê bì, ngứa ran: Cảm giác tê, ngứa ran (như “kim châm”) hoặc yếu cơ ở các chi (tay hoặc chân) tương ứng với vùng dây thần kinh bị chèn ép.

  • Ở vùng thắt lưng (L4-L5, L5-S1): Đau lưng lan xuống mông, đùi, cẳng chân, bàn chân; tê bì chân, khó đi lại.

  • Ở vùng cổ: Đau cổ lan xuống vai, cánh tay, cẳng tay, ngón tay; tê bì tay.

• Hạn chế vận động: Giảm khả năng linh hoạt khi cúi gập, xoay người hoặc xoay cổ.

📜 Các Nguyên Nhân Chính Gây Phồng Đĩa Đệm

1. Lão Hóa Tự Nhiên (Thoái Hóa Đĩa Đệm)

• Mất nước: Theo thời gian, đĩa đệm mất dần nước và trở nên khô, cứng, giảm tính đàn hồi và khả năng chịu lực. Đây là quá trình tự nhiên của cơ thể.

• Suy yếu bao xơ: Bao xơ bên ngoài trở nên giòn và yếu hơn, dễ bị phồng lên khi chịu áp lực dù là nhỏ. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, thường gặp ở người trung niên và người cao tuổi.

2. Chấn Thương và Tác Động Cơ Học

• Chấn thương đột ngột: Té ngã, tai nạn giao thông, hoặc chấn thương trong thể thao có thể tạo áp lực mạnh, đột ngột lên cột sống, gây tổn thương tức thì cho đĩa đệm.

• Áp lực lặp đi lặp lại: Thường xuyên thực hiện các công việc hoặc hoạt động đòi hỏi phải cúi gập, xoay vặn, hoặc mang vác vật nặng sai tư thế trong thời gian dài.

3. Thói Quen Sinh Hoạt Sai Lầm

• Sai tư thế: Ngồi làm việc lâu, gù lưng, đứng khom lưng, hoặc nằm ngủ không đúng cách (ví dụ: gối quá cao, nằm sấp) đều đặt áp lực không đều lên đĩa đệm.

• Lối sống ít vận động (tĩnh tại): Cơ lưng và cơ bụng bị yếu đi, làm giảm khả năng hỗ trợ cột sống, khiến đĩa đệm dễ bị tổn thương hơn.

• Luyện tập sai cách: Tập gym hoặc các môn thể thao gắng sức với kỹ thuật không chuẩn, đặc biệt là các bài tập nâng tạ.

📈 Các Yếu Tố Nguy Cơ Khác

Tóm lại, phồng đĩa đệm thường là sự kết hợp của quá trình lão hóa tự nhiên và các tác động cơ học, tư thế sai trong sinh hoạt hàng ngày.

Nếu bạn hoặc người thân có những triệu chứng nghi ngờ, bạn nên đi khám chuyên khoa Cơ xương khớp hoặc Thần kinh để được bác sĩ khám chẩn đoán chính xác và có phác đồ điều trị phù hợp nhé.